ในช่วงเทศกาลของการเฉลิมฉลอง เราก็มักจะเพลิดเพลินไปกับบรรยากาศที่สนุกสนานพร้อมกับการกินดื่มที่เต็มที่ ระยะเวลาในการกินก็จะยาวนานมากกว่ามื้อปกติ และปริมาณการกินก็มากด้วยเช่นกัน หากจะวิเคราะห์อาหารในช่วงเทศกาลปีใหม่ก็มักจะมีประเด็นที่ต้องพึงระวัง เพราะเป็นแหล่งพลังงาน แป้ง น้ำตาล ไขมัน และโซเดียม ดังนี้๑. เครื่องดื่มที่ให้พลังงาน ได้แก่ น้ำหวาน น้ำอัดลม น้ำผลไม้ และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์๒. อาหารกินเล่นประเภทของทอด ไขมันสูง และแป้ง เช่น พิซซ่า มันฝรั่งทอด โรตี ไก่ชุบแป้งทอด นักเก็ต ไส้กรอกทอด ลูกชิ้นทอด ทอดมัน๓. ของหวานพลังงานสูง เช่น เค้ก คุกกี้ พาย โดนัท ฮันนี่โทส ไอศกรีม๔. อาหารจานเดียวพลังงานสูง เช่น ผัดไทย ข้าวผัด ผัดซีอิ๊ว ข้าวมันไก่tt ttจะเห็นได้ว่ากลุ่มอาหารดังกล่าวเรามักจะหลีกเลี่ยงได้ยาก ดังนั้น ๕ เทคนิคการกินอาหารให้สุขภาพดีในช่วงปีใหม่ มีดังต่อไปนี้๑. รักษาสมดุลพลังงานที่รับเข้ากับพลังงานที่ร่างกายใช้ให้สมดุล โดยลดโควตาพลังงานอาหารในมื้อที่ไม่ใช่ปาร์ตี้ลงครึ่งหนึ่งของที่เคยกิน๒. ลดการกินคาร์โบไฮเดรต ทั้งข้าว-แป้ง ขนม ผลไม้ และเครื่องดื่ม แต่เน้นกินโปรตีนเป็นหลัก๓. จำกัดการกินอาหารที่ไขมันสูงไม่เกิน ๑ ครั้งต่อวัน เพื่อป้องกันการได้รับพลังงานที่มากเกินความพอดี๔. ใช้จานขนาดเล็กในการตักอาหาร เพื่อป้องกันการตักอาหารปริมาณมากต่อครั้ง และไม่ตักอาหารมาครั้งละมากๆ ในคราวเดียว๕. เน้นการพูดคุยและร่วมกิจกรรมในงานปาร์ตี้ให้มาก เพื่อลดทอนช่วงเวลาในการกินอาหารและเครื่องดื่มอาหารที่ควรกิน และไม่ควรกินtt ttหลักการกินอาหารและเครื่องดื่มในงานปาร์ตี้ มีดังนี้๑. เริ่มต้นด้วยเครื่องดื่มที่ไม่มีพลังงาน เช่น น้ำเปล่าtt tt๒. อาหารควรเริ่มด้วยอาหารประเภทโปรตีนและผัก เน้นกินให้มีความรู้สึกอิ่มกำลังดีด้วยอาหารกลุ่มนี้ เพื่อลดปริมาณการกินอาหารกลุ่มคาร์โบไฮเดรตและไขมันสูงในเมนูอื่นๆ๓. อาหารคาวประเภทข้าว-แป้ง เช่น ข้าวและเส้นต่างๆ ไม่เกิน ๒ ทัพพี๔. ปิดท้ายด้วยผลไม้ หรือขนมเล็กน้อย๕. จำกัดการกินเครื่องดื่มที่ให้พลังงาน ไม่ว่าจะเป็นน้ำหวาน หรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ไม่เกิน ๑ แก้ว๖. ระมัดระวังการได้รับโซเดียมมากเกินไป โดยหลีกเลี่ยงเนื้อสัตว์แปรรูป ลดการจิ้มน้ำจิ้ม และลดการซดน้ำซุปการดูแลตนเองหลังงานปาร์ตี้tt ttคำแนะนำเพิ่มเติมอื่นๆ• ในกรณีของคนที่มีน้ำหนักเกินหรืออ้วน แนะนำให้ปรับแบบแผนการกินเพื่อลดน้ำหนักก่อนอย่างน้อย ๑ สัปดาห์ ก่อนที่จะถึงเทศกาลปีใหม่ที่มีแนวโน้มว่าจะทำให้น้ำหนักขึ้นได้ง่าย เนื่องจากมีข้อมูลการศึกษาวิจัยที่แสดงให้เห็นว่าวันหยุดยาวส่งผลทำให้มีการเพิ่มขึ้นของน้ำหนัก ๐.๔-๐.๙ กิโลกรัม เพื่อลดน้ำหนักลงมาอย่างน้อย ๐.๕-๑ กิโลกรัม ก่อนที่จะเข้าสู่เทศกาลเฉลิมฉลอง โดยใช้แบบแผนการกินเช่นเดียวกับหลังงานปาร์ตี้• วางแผนจัดสมดุลพลังงานการกินอาหารล่วงหน้า เพื่อรองรับมื้ออาหารใหญ่ในงานปาร์ตี้• ระหว่างวันก่อนไปงานปาร์ตี้ควรเพิ่มกิจวัตรประจำวันที่ใช้พลังงานมากขึ้น เช่น ใช้บันไดแทนการใช้ลิฟต์ ระยะทางใกล้ๆ ใช้การเดินแทนขึ้นรถ เดินไปสั่งอาหารเองที่ร้านแทนการสั่งออนไลน์ หรือฝากเพื่อนร่วมงานซื้อมาให้@@@@@@เอกสารอ้างอิง๑Díaz-Zavala RG, Castro-Cantú MF, Valencia ME, Álvarez-Hernández G, Haby MM, Esparza-Romero J. Effect of the Holiday Season on Weight Gain: A Narrative Review. J Obes. ๒๐๑๗;๒๐๑๗:๒๐๘๕๑๓๖.แหล่งข้อมูลดร.วนะพร ทองโฉม นักสุขศึกษา (นักกำหนดอาหารวิชาชีพ) งานสร้างเสริมสุขภาพ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดลอ่านคอลัมน์ “ศุกร์สุขภาพ” ทั้งหมด
