หนึ่งใน ๒๕ พิมพ์ของพระสมเด็จชุด วัดขุนอินทรประมูล ที่คุณเสฏฐวุฒิ นาคทั่ง ตั้งใจนำมาให้ผมแนะนำ วันนี้ดูจากภาพ ดูจากเส้นสายลายพิมพ์ ทรวดทรงองค์เอวท่าน ก็พิมพ์ทรงเจดีย์ ดีๆนี่เองเพียงแต่เมื่อดูองค์จริง แล้วจึงจะรู้ขนาดของท่าน “ย่อม” ลงมาอีกนิดหน่อยในห้าแม่พิมพ์มาตรฐานวัดระฆัง…ขนาดพิมพ์ที่เล็กที่สุด…ใช้เกณฑ์จากหนังสือภาพพระสี ของประชุม กาญจนวัฒน์ (ที่ผมเชื่อว่า ใกล้เคียงของจริงที่สุด) น่าจะเป็นองค์พิมพ์ปรกโพธิ์ ที่นักเลงพระรุ่นเก่าจำได้ว่า ของหมอสุประเกตุ จารุดล ตั้งใจวัดด้วย ไม้บรรทัด ความกว้างเส้นซุ้มขอบล่าง ราว ๒ ซม. ความสูง ๓ ซม.พิมพ์เล็กขนาดนี้ ถ้าเทียบทรงเจดีย์มาตรฐาน คนเป็นพระก็ถือว่า “ผิดพิมพ์”แต่นี่เรากำลังคุยกันถึงพระสมเด็จชุดวัดขุนอินทรประมูล ที่ประวัติบอกว่า ขุดพบได้ใต้ฐานพระไสยาสน์ วัดที่อยู่ห่างวัดไชโย อ.ไชโย จ.อ่างทองเพียง กม.เดียวแม่พิมพ์สมเด็จวัดขุนอินทร์ ที่มีหนังสือแนะนำสองเล่ม เท่าที่ผมพอจำได้ นับแต่พิมพ์ประธานฐานหนุน พิมพ์ใหญ่ พิมพ์ทรงเจดีย์รวมกับพิมพ์จิ๋ว ห้าหกแม่พิมพ์เท่านั้นพิมพ์นอกเหนือ ตามความเชื่อของคุณเสฏฐวุฒิ ที่ตามสะสมมาถึง ๓๐ ปี นอกจากพิมพ์ไสยาสน์ ที่ผมแนะนำด้วยความมั่นใจว่า ลายเซ็นเดียวกับพิมพาไสยาสน์ กรุเจดีย์เล็ก วัดใหม่ อมตรสแล้วพิมพ์ทรงเดียวกับพิมพ์ทรงเจดีย์วัดระฆัง แต่ขนาดย่อมกว่าผิดตา ผมขอเรียกชื่อว่า พิมพ์เจดีย์เล็ก…องค์ในคอลัมน์วันนี้ ดูจากภาพขาวดำไม่ชัดเจน เท่ากับดูจากภาพไทยรัฐออนไลน์ พอจะเห็นผิวฝ้า เป็นติ่ง เป็นขุย บางๆเห็นเค้า เหมือนจะมีคำบอกว่า “ฉันถูกนิมนต์มาจากกรุนะจ๊ะ”ระดับความนุ่มของเนื้อปานกลาง…เพราะยังเป็นพระที่อยู่ในสภาพเดิมๆพระสมเด็จชุดขุนอินทร์ ที่ผมเก็บไว้ หลายองค์ สภาพบอกว่าออกจากกรุมานาน พระถูกจับต้องจนสึก เห็นความหนึกนุ่ม เงาสว่างสดใส บางองค์เข้มข้นเหมือนผิวสมเด็จวัดระฆังเมื่อมโนเทียบกับพิมพ์เจดีย์เล็กตรงหน้า คนไม่เป็นพระ ก็คงดูเป็นพระใหม่ดูด้านหลัง รอยยุบรอยย่น รอยยับ องค์นี้ทำให้นึกถึงหลังวัดระฆังหลายองค์ในตำนาน…ขอชมคุณเสฏฐวุฒิ ที่เลือกองค์ที่หลังมีคุณสมบัติ แบบจัดเต็ม มาเรียกศรัทธาดูจากฝีมือช่าง พิมพ์ไสยาสน์กรุขุนอินทร์กับพิมพ์ไสยาสน์ กรุเจดีย์เล็ก ฝีมือเดียวกัน กรุเจดีย์เล็ก อยู่ขนาบข้างเจดีย์ใหญ่ ที่บรรจุพระสมเด็จชุดที่สมเด็จพุฒาจารย์โต เป็นประธานพิธีสร้าง ปี ๒๔๑๓ก็สามารถเชื่อมต่อได้ พระชุดขุนอินทร์ ก็น่าจะสร้างในปีสองปีนั้นยิ่งดูจากเส้นสายลายพิมพ์ ผมก็ยิ่งเชื่อว่า ทันสมเด็จพุฒาจารย์โต ซึ่งมรณภาพในปี ๒๔๑๕ แน่ประเด็นต่อมา พระชุดกรุเจดีย์เล็ก ทุกพิมพ์ ช่างแกะแม่พิมพ์ไว้แบบเข้าขอบบังคับ…ผมเชื่อว่าพัฒนามาจากแม่พิมพ์พระชุดวัดบางขุนพรหม ซึ่งแกะแม่พิมพ์แบบมีเส้นกำหนดขอบแม่พิมพ์ กดพิมพ์พระแล้วใช้ของมีคมตัดตามแนวเส้นกรอบ เริ่มจากพระชุดกรุเจดีย์เล็ก ช่างแกะแม่พิมพ์พระ ก็ดำเนินรอยตามพระตระกูลสมเด็จหลวงปู่ภู หลวงปู่อ้น สมเด็จปิลันธน์ ฯลฯ กดออกจากแม่พิมพ์มีขอบบังคับทุกวัดทุกองค์เหตุผลสุดท้าย พระชุดตระกูลสมเด็จทุกวัด ถือคติสร้างเดียวกัน คือสร้างพิมพ์พระเพียงตามแบบครู แต่ไม่ใช้แม่พิมพ์ของครู ฝีมือช่างสมเด็จชุดตระกูลสมเด็จ จึงแตกต่าง สมเด็จวัดระฆัง และสมเด็จบางขุนพรหมสมเด็จกรุวัดขุนอินทรประมูล ใช้แม่พิมพ์แบบครูชัดๆ จะเบี่ยงเบนให้ท่านเป็น ฝีมือรุ่นศิษย์ไปคงไม่ได้ หากใช้หลักครู พระสมเด็จแท้นั้น เมื่อพิมพ์ใช่ เนื้อก็ใช่… เหตุผลทุกประการ ก็ถือว่าลงตัว.พลายชุมพลคลิกอ่านคอลัมน์ “ปาฏิหาริย์ จาก หิ้งพระ” เพิ่มเติม
