กระแสการเลิกจ้างมาแรงในทุกประเทศ สร้างความตระหนกให้กับคนทำงานในองค์กรเอกชนจำนวนไม่น้อย SAP บริษัทซอฟต์แวร์ขนาดใหญ่ของเยอรมนีประกาศเลิกจ้างพนักงาน ๘,๐๐๐ คน เพื่อจะหันไปลงทุนในธุรกิจเอไอ อเมซอนเลิกจ้างพนักงานในแผนกไพรม์ วิดีโอและเอ็มจีเอ็ม สตูดิโอ เตรียมเลิกจ้างพนักงานในแพลตฟอร์มทวิตช์และแผนกหนังสือเสียงออดิเบิลการเลิกจ้างไม่ได้มีเฉพาะภาคเทคโนโลยี นอกภาคเทคโนโลยีก็เช่นกัน บริษัทอีคอมเมิร์ซและขายรถมือสองในสหรัฐฯ วีรูม (Vroom) เลิกจ้างและปิดธุรกิจอีคอมเมิร์ซกับดีลเลอร์รถมือสอง หันไปลงทุนบริการเอไอแทน ผู้อ่านท่านคงจะคุ้นชื่อดูโอลิงโก (Duolingo) ซึ่งเป็นบริษัทด้านสื่อการเรียนรู้ ประกาศลดผู้รับเหมา ผลิตสื่อ แล้วหันไปใช้เอไอสร้างคอนเทนต์ซุนดาร์ พิชัย ประธานเจ้าหน้าที่บริหารของกูเกิล อิงค์ มีจดหมายถึงพนักงานเมื่อกลางเดือนมกราคม ๒๐๒๔ แจ้งว่าบริษัทจะเลิกจ้างพนักงานเป็นจำนวนมาก และจะหันไปลงทุนเอไอแทน ขณะที่อัลฟาเบธ บริษัทแม่ของกูเกิลเลิกจ้างพนักงานไปแล้วหลายรอบในเดือนนี้John Lewis and Waitrose ห้างดังของอังกฤษ ประกาศเตรียมปลดพนักงานกว่า ๑ หมื่นคน ไม่ว่าจะเป็นที่สำนักงานใหญ่ ซุปเปอร์มาร์เกต และห้างสรรพสินค้า ส่วนพนักงานที่ยังทำงานอยู่ก็ได้รับคำประกาศเรื่องยกเลิกโบนัส กลุ่มบริษัทนี้มีการดำเนินธุรกิจมานาน ๑๕๙ ปี ไม่เคยมีปัญหาในด้านการจ้างงานและทรัพยากรมนุษย์ ทว่าตั้งแต่ ค.ศ.๒๐๒๔ เป็นปีแรกที่ต้องเริ่มปลดคนงานการเลิกจ้างส่วนใหญ่มาจากการที่บริษัทหันไปใช้เอไอหรือปัญญาประดิษฐ์ทำงานแทนมนุษย์ การเลิกจ้างในเดือนมกราคม ๒๐๒๔ สร้างความตกใจมากกว่าปีที่แล้ว สำนักศึกษาวิจัยหลายแห่ง ให้ข้อมูลว่า การเลิกจ้างครั้งใหญ่ของมนุษยชาติจะเริ่มตั้งแต่เมษายน ๒๐๒๔ เป็นต้นไปแม้แต่ในรัสเซีย อาชีพวิศวกร สถาปนิก ที่ใช้เอไอคำนวณแทนได้ก็เริ่มมีปัญหารุนแรง ที่ยังพอมีงานทำอยู่ก็ได้รับค่าจ้างน้อย ขณะที่ค่าจ้างของอาชีพลูกจ้างพวกพนักงานขับรถบรรทุกกลับสูง รัสเซียเป็นประเทศกว้างใหญ่ไพศาล ต้องมีการขนส่งระหว่างเมืองที่ใช้ระยะทางไกล เมื่อปีที่แล้ว Truck driver หรือคนขับรถบรรทุก ของรัสเซียได้รับเงินเดือนโดยเฉลี่ย ๓,๐๕๐ ดอลลาร์สหรัฐฯเป็นเงินไทยก็ ๑๐๖,๗๕๐ บาท ปีนี้คาดว่าค่าจ้างคนขับรถบรรทุกมีแนวโน้มว่าจะสูงขึ้น ในขณะที่พวกวิศวกรที่จบจากสถาบันชั้นนำได้รับเงินเดือนโดยเฉลี่ย ๒,๘๐๐ ดอลลาร์สหรัฐฯหรือ ๙๘,๐๐๐ บาทการตกงานก่อให้เกิดปัญหาเศรษฐกิจตามมา แนวโน้มที่เกิดขึ้นในหลายประเทศคือคนหันไปอยู่ในชนบทกันมากขึ้น พื้นที่ชนบทยังพอใช้สร้างผลผลิตที่บริโภคภายในครอบครัวได้ สมัยก่อนตอนโน้น คนหนีชนบทเข้าเมืองเพราะชนบทไม่มีไฟฟ้า ประปา โทรทัศน์ หรือโทรศัพท์ สมัยก่อน คนชนบทไม่สามารถซื้อสินค้าที่ต้องการได้ง่ายดาย ปัจจุบันไม่ใช่แล้วครับ พวกบริษัทขายสินค้าออนไลน์สามารถส่งสินค้าไปได้ทุกตรอกซอกมุมของประเทศในเวลาอันรวดเร็ว พวกที่สร้างผลผลิตเพื่อบริโภคเองก็สามารถส่งส่วนเกินไปขายในแพลตฟอร์มออนไลน์ที่แย่คือลูกจ้างที่ไม่มีที่ดินและทุน รวมทั้งไม่มีองค์ความรู้ในการผลิตสินค้าเกษตร เมื่อตกงานอย่างฉับพลันทันที ลูกจ้างเหล่านี้ กลายเป็นคนจนเมือง ต้องเร่ร่อนพเนจรไป ขนครอบครัวไปซุกหัวนอนตามสถานที่ต่างๆ สมัยก่อน คนพิการที่ไม่มีญาติดูแลต้องเป็นคนไร้บ้านเร่ร่อน แต่สมัยนี้ที่ฟังการให้สัมภาษณ์ของคนเร่ร่อนในเมืองใหญ่ของประเทศต่างๆ เช่นในสหรัฐฯและยุโรป คนเร่ร่อนไร้บ้านจำนวนไม่น้อยมีการศึกษาดีจากสถาบันที่มีชื่อเสียง ในอดีตเคยมีชีวิตหรูหราหมาเห่า การตกงานอย่างฉับพลันทันที ทำให้มีวันนี้ วันที่ต้องเร่ร่อนพเนจรไปอย่างไร้ความหวังประธานาธิบดีปูตินแก้ไขปัญหาการตกงานของรัสเซียด้วยการสั่งสร้างเมืองใหม่ในไซบีเรีย และมอบที่ดินให้กับคนที่ต้องการย้ายไปลงหลักปักฐาน มีการให้เงินกู้ไม่มีดอกเบี้ยเพื่อนำไปใช้ในการลงทุนเพื่อการสร้างผลผลิต ไม่เฉพาะคนรัสเซียที่ถือสัญชาติรัสเซียเท่านั้น แต่ให้สิทธิสำหรับคนที่พิสูจน์ได้ว่ามีบรรพบุรุษเป็นชาวรัสเซียด้วย.นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัยsonglok๑๙๙๗@gmail.comคลิกอ่านคอลัมน์ “เปิดฟ้าส่องโลก” เพิ่มเติม
