ภาพพระสมเด็จฯ องค์ในคอลัมน์วันนี้ ดูแล้วไม่คุ้นตา แต่เป็นพิมพ์ที่ครู “ตรียัมปวาย” จัดให้อยู่ในกลุ่ม ๖ พิมพ์ใหญ่มาตรฐาน ของวัดระฆัง ชื่อเรียกทางการ พิมพ์ทรงพระประธาน แบบพิมพ์ป้อมลักษณะเฉพาะตัวของแบบพิมพ์นี้ คือ ส่วนกว้างมาก และส่วนสูงน้อย ทรวดทรงสัณฐานค่อนข้างป้อมและทึกทัก ความลึกและส่วนนูนหนาจัดมาก ลีลาของเส้นต่างๆ กลมกล่อมหากใครมีหนังสือ ปริอรรถาธิบายแห่งพระเครื่อง อยู่ใกล้มือ ลองเปิดดูครูท่านเรียงลำดับพิมพ์พระประธานวัดระฆังไว้ พิมพ์เขื่อง พิมพ์โปร่ง พิมพ์ชะลูด พิมพ์ป้อม พิมพ์สันทัด พิมพ์ย่อม…จะเปรียบเทียบเห็นความต่าง ชะลูดแค่ไหน ป้อมอย่างไร ระหว่างพิมพ์ป้อมที่ต่อจากพิมพ์ชะลูดได้ชัดเจนพิมพ์พระประธานแบบพิมพ์ป้อม… เปรียบเทียบกับแม่พิมพ์อื่นแล้ว…คนพิมพ์พระอาจเห็นว่า สวยสง่าด้อยกว่าพิมพ์ประธานอื่นๆ จึงมีจำนวนน้อยมากๆในหนังสือร้อยปีสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์เผยแพร่ พ.ศ.๒๕๑๕ ทางวัดร่วมกับผู้ใหญ่ ผู้รู้จริงของยุคนั้น รวบรวมพระสมเด็จฯแท้…และสวย นอกจาก เริ่มต้นด้วยพิมพ์ทรงเจดีย์องค์ที่เรียกองค์เจ๊แจ๋ว…องค์สุดท้ายยังมีองค์พิมพ์ป้อมให้ดูเป็นองค์ครูอยู่ด้วยราวๆปี ๒๕๐๓-๔ ผมได้สมเด็จพิมพ์พระประธานพิมพ์ป้อมไว้องค์หนึ่ง สภาพพระ นอกจากหักกลาง บิ่นทั้งสี่มุม แถมด้านหลังยังแตก แบบ “ริ้วระแหง”ที่จริงหลังแบบ “ริ้วระแหง” เป็นหนึ่งในธรรมชาติ หลังสมเด็จวัดระฆัง ๘ ประการ แต่นักเล่นที่รู้แบบงูๆปลาๆ สับสน เอาไปปนกับ “หลังแตกลายงา” ซึ่งครูตรียัมปวาย ท่านบอกว่า เป็นหลังพระปลอมจะว่าไปหลังสมเด็จไม่ว่าจะแตกระแหง หรือแตกลายงา ดูจะเป็นคำสาปขลัง มาจนถึงปัจจุบันพระสมเด็จแท้ซื้อหาในวงการไม่ปรากฏหลังริ้วระแหง แม้แต่องค์เดียวจนวันนั้นหลวงพ่อพระมหาผล วัดพระนอน เพชรบุรี…ปี พ.ศ.นั้นๆ ท่านถูกยกเป็นรุ่นกรรมการ…ระดับอาจารย์ชื้น วัดมหรรณพ์ พลตรี สุกรี อินทปัญญา ราชบุรี…หยิบขึ้นส่อง แล้วหลุดเสียงเบาๆองค์นี้วัดระฆัง…พระสมเด็จพิมพ์ป้อมองค์นี้ ก็เริ่มดัง อยู่ในคอระหว่าง พ.ศ.๒๕๐๙-๒๕๒๒ เป็นทหารเรืออยู่กรมอุทกศาสตร์ “จ่านนท์” ตัวจริงเสียงจริง ตอนเจอยศ พันจ่าเอก ดึงจากคอ ต้องไปตามขอคืนกันที่บ้าน ย่านคลองมอญติดตามเรียนรู้พิมพ์ป้อม ต่อไปจนถึงปี พ.ศ.นี้ ตีพิมพ์ในหนังสือมาตรฐานวงการอยู่แค่สององค์ องค์หนึ่ง ก็ยังเป็นองค์ครู ที่เห็นจากหนังสือร้อยปีวัดระฆัง ยืนยันได้ว่า จำนวนพระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ป้อม น้อยจริงๆน้อยเสียจน อยากพูดว่า คนทำพระปลอมไม่อยากทำ…แต่ขอเตือน พิมพ์ป้อม ปลอม มีเข้าสู่ข้อพิจารณา ลงลึกเรื่องเส้นสายลายพิมพ์…แม้จะเป็นพิมพ์ป้อม…แต่ศิลปะทุกประการ ก็ยังอยู่ในกรอบกติกา สมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่ทั่วไป กระทั่ง เส้นกรอบกระจกซ้าย (องค์พระ) ตัดมาชิดเส้นซุ้มแนวกลางพระกรส่วนเนื้อหาองค์นี้เดาได้…ท่านถูกเมินจากเจ้าของมานานแสนนาน ผิวฝ้าแทบไม่มีวี่แววถูกจับต้อง…จึงยังคงไว้ในสภาพเนื้อเดิมๆผิวปูนขาวขุ่นยังคลุมเนื้อ หลุมร่อง รอยยุบรอยแยก ธรรมชาติเนื้อวัดระฆัง มีให้ดูทั้งด้านหน้าด้านหลังพระสมเด็จวัดระฆัง สภาพเดิมๆ รวมคุณสมบัติ ด้านแม่พิมพ์ป้อม ที่นักปลอมพระเมิน กับสภาพพระดิบๆเดิมๆ แต่เห็นความนุ่มซึ้งทั้งผิวทั้งเนื้อ อย่างนี้ คนเป็นพระจริงๆ จึงจะสัมผัสได้ถึงความเก่าแท้จึงไม่ใช่เรื่องแปลก ที่จะบอกกันว่า เพราะองค์นี้ เจ้าของพระได้มาในราคาหลักร้อย.พลายชุมพลคลิกอ่านคอลัมน์ “ปาฏิหาริย์จากหิ้งพระ” เพิ่มเติม
